Toksyna botulinowa
Do czego stosuje się toksynę botulinową?
W medycynie toksyna botulinowa stosowana jest z powodzeniem od lat w leczeniu zeza czy chorób neurologicznych przebiegających z nadmiernym napięciem mięśni. Jest to także bardzo popularny zabieg z zakresu medycyny estetycznej, którego celem jest w większości redukcja zmarszczek mimicznych.
Zmarszczki mimiczne
Zmarszczki mimiczne mogą pojawić się już po 25 r. ż. Powstają one na twarzy w miejscach nadmiernej ekspresji mięśni – w wyniku uśmiechania się, mrużenia oczu, unoszenia brwi, marszczenia czoła.
Zabieg toksyną botulinową ma na celu zatrzymanie impulsu nerwowego, tak aby nie dotarł on do mięśnia i nie powodował jego kurczenia – wynikiem jest osłabienie ich działania, tzw. „zrelaksowanie mięśni”. W ten sposób „odpoczywają” one od nadmiernej mimiki, która powoduje utrwalanie się zmarszczek. Zabieg przeprowadza się, aby zredukować istniejące już zmiany, stanowi on także profilaktykę przeciwzmarszczkową ograniczając nadmierną ekspresję twarzy. W wyniku zabiegu twarz zyskuje świeższy i młodszy wygląd.
Przed terapią lekarz oceni siłę mięśni powodujących zmarszczki. W tej ocenie kluczowym narzędziem jest dokładna dokumentacja fotograficzna pacjenta. Zdjęcia stanowią pomocą przy ustaleniu kierunku skurczów mięśni i ich siły, co pozwala lekarzowi na ocenę miejsc iniekcji oraz ustalenie dawek preparatu wpływających na powodzenie terapii. Analiza twarzy i mimiki pacjenta oraz wykonanie zdjęć jest ważne także podczas wizyt kontrolnych, jak i przed kolejnymi iniekcjami. Każdego pacjenta musimy traktować indywidulanie. Pomimo iż anatomia mięśni jest podobna, każdy człowiek używa ich w różny sposób. Ważne bowiem, aby dokonywać iniekcji w mięśnie odpowiadające za dany ruch a oszczędzać mięsnie w niego niezaangażowane.
Bezpieczeństwo zabiegu
Zabiegi z użyciem botoksu są bezpieczne, jeśli są wykonywane przez doświadczonego lekarza. Musimy pamiętać, że jest to lek. Aby przeprowadzać skuteczne terapie z jego użyciem, potrzeba jest rzetelna znajomość anatomii i wiedza na temat tego, jak praca danego mięśnia odpowiada za ekspresję w danej okolicy twarzy, a co za tym idzie pojawianie się tu zmarszczek. Przykładowo – za pojawianie się zmarszczek na czole odpowiedzialne są – mięśnie marszczące brwi, część powiekowa mięśnia okrężnego, mięsień podłużny, mięsień obniżacz brwi i mięsień czołowy.
Właściwie przeprowadzona terapia pozwoli na zadowalające i przede wszystkim naturalne efekty zabiegów – twarz powinna wyglądać świeżo, być zrelaksowana a nie pozbawiona mimiki.
Przebieg zabiegu
Podanie toksyny botulinowej nie wymaga specjalnego wcześniejszego przygotowania. Zabieg jest komfortowy, nie wymaga znieczulenia miejscowego, u wrażliwszych pacjentów można zastosować znieczulenie w maści.
Lek jest wstrzykiwany przy użyciu jednorazowej strzykawki przez bardzo cienką igłę. Małą ilość preparatu precyzyjnie wstrzykuje się w odpowiednie punkty na twarzy. W zależności od zakresu zabiegu, zajmuje on około 10-20 minut. Ból związany z iniekcją jest minimalny. Do normalnej aktywności i codziennych obowiązków można powrócić zaraz po terapii. Ślady po wkłuciach są prawie niewidoczne.
Botoks zaczyna działać po około 7 dniach i utrzymuje się przez około 4-6 miesięcy. Włókna nerwowe tworzą bowiem nowe połączenia między nerwami a mięśniami, dlatego działanie terapeutyczne leku maleje. Rezultaty zabiegu trwają jednak nieco dłużej a pacjent w tym czasie „oducza się” nadmiernej mimiki. Zabieg można powtarzać nie częściej niż co 3 miesiące.
Toksyna botulinowa oddziałuje na mięśnie i ma zastosowanie nie tylko w przypadku redukcji zmarszczek. Może być wykorzystywana np. w terapii asymetrii brwi, wyrównując ich kształt. Działanie botoksu można wykorzystać także w celu uniesienia brwi i tzw. „otwarcia oka” czy uniesienia kącików ust.
Botoxlift
To zabieg, który ma za zadanie zrelaksować mięśnie twarzy i tym samym nadać jej naturalny, młodszy i wypoczęty wygląd. Lekarz podaje preparat umiejętnie, w małych dawkach w odpowiednie punkty na twarzy. Zabieg trwa ok. 15-20 minut, zaraz po nim można powrócić do codziennych zajęć. Efekt estetyczny pojawia się po kilku dniach.
Bruksizm
Zabiegi z toksyną botulinową stosuje się także w przypadku leczenia bruksizmu. Ten spowodowany jest nadmierną i mimowolną aktywnością mięśni żwaczy, prowadzącą do mocnego zaciskania zębów i tarcia nimi o siebie. Nieleczony bruksizm powodować może ból w okolicy stawu skroniowo-żuchwowego, ból głowy, patologiczne starcie zębów, ponadto wpływa na wygląd i estetykę twarzy – sprawia, że przyjmuje ona kształt zbliżony do kwadratu.
Terapię powinien wykonywać doświadczony lekarz. Wyznacza on odpowiednie, bezpieczne pole zabiegowe. Już po tygodniu można zauważyć efekty zabiegu. Zazwyczaj wykonuje się 3 sesje w 3-miesięcznych odstępach. Dodatkowa korzyść z zabiegu to poprawa owalu twarzy, co wpływa na jej estetykę.
Migrena
Migrenowe bóle głowy znacząco wpływają na jakość życia i codzienne funkcjonowanie. Zabiegi z użyciem toksyny botulinowej mogą skutecznie obniżać odczucia bólowe u chorych.
Preparat podawany jest w odpowiednie partie mięśni, odpowiedzialne za ucisk nerwów wywołujących migrenę. Terapia nie wymaga znieczulenia, zaraz po zabiegu pacjent wraca do normalnej aktywności. „Zablokowanie” zakończeń nerwowych utrzymuje się przez ok. 6-12 tygodni. Pierwsze efekty odczuwalne są 7 dni po zabiegu. Terapię można powtórzyć, gdy objawy bólowe powrócą.
Nadpotliwość
Nadpotliwość jest dolegliwością, która bardzo obniża jakość życia osób na nią cierpiących. Może dotyczyć takich obszarów jak: doły pachowe, stopy, dłonie, czoło, skóra owłosiona głowy, warga górna.
Leczenie nadpotliwości polega na podaniu odpowiedniej ilości toksyny botulinowej w daną okolicę zabiegową. Przed terapią oceniany jest stopień problemu – służy temu tzw. test Minora. W ten sposób lekarz ustala dawkę leku i wyznacza faktyczny obszar zabiegowy.
Botoks wyłącza czasowo funkcję gruczołów potowych, efekt utrzymuje się do 6 miesięcy. Po tym czasie powstają nowe zakończenia nerwowe, które zastępują te wcześniej zablokowane. To oznacza, że efekt leczenia utrzymuje się przez kilka miesięcy, ale w końcu zanika i zabieg można powtórzyć.
Wskazania do zastosowania toksyny botulinowej
- zmarszczki wokół oczu – tzw. „kurze łapki”
- zmarszczki wokół ust – tzw. „zmarszczki palacza”
- zmarszczki na czole
- bruzda między brwiami tzw. „lwia zmarszczka”
- „uśmiech dziąsłowy” – gummy smile
- migrena
- nadpotliwość
Rezultaty zabiegów
- redukcja zmarszczek mimicznych
- relaksacja twarzy (botoxlift)
- podniesienie łuku brwiowego (otwarcie oka)
- uniesienie opadniętych kącików ust
- usunięcie zmarszczek wokół ust
- wygładzenie bruzd na dekolcie i szyi
- korekcja linii żuchwy (leczenie bruksizmu)
Zalecenia po zabiegach:
- unikać masażu w miejscach wstrzyknięć
- w ciągu 4 godz. po zabiegu nie pochylać głowy do dołu ani nie kłaść się
- przez kilka godzin unikać wysiłku fizycznego
- przez 2 dni nie korzystać z sauny, kriokomory, nie opalać się
Przeciwwskazania do zabiegów
- zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego (miastenia gravis, zespół Lamberta Eatona)
- nadwrażliwość na składniki preparatu (albuminy ludzkie)
- stosowanie niektórych leków lub okres do 1 tygodnia od ich odstawienia
- miejscowe infekcje skóry
- ciąża, laktacja